Zelfkatheterisatie kan een grote impact hebben op uw leven. Het is belangrijk dat u tijdens uw bezoek aan de verpleegkundige uw vragen en twijfels bespreekt.
U moet de handeling aanleren en leren inplannen in uw dagelijks leven. In het begin kost de handeling wat meer tijd.
Naarmate u meer ervaren wordt, merkt u dat u uiteindelijk ongeveer net zoveel tijd kwijt bent met naar het toilet gaan, als voorheen.
Hoe vaak katheteriseren?
Het aantal keren per dag dat u moet katheteriseren is afhankelijk van uw aandoening. De verpleegkundige bespreekt dit met u.
Schema
Residu is de hoeveelheid urine die achterblijft in de blaas
100 ml residu: 1 x per dag liefst voor de nacht
200 ml residu: 2 x per dag ’s ochtends en voor de nacht
300 ml residu: 3 x per dag ’s ochtends, midden op de
dag en voor de nacht
400 ml residu: 4 x per dag verspreid over de dag vanaf
opstaan.
Kunt u helemaal niet meer zelf plassen, dan katheteriseert u 5 tot 6 keer per 24 uur. Er mag niet meer dan 500 ml urine uit de blaas komen per keer dat u zelf katheteriseert. U bespreekt samen met de verpleegkundige hoe vaak u zelf katheteriseert.
Waar?
Katheteriseren kunt u in principe overal waar u enige privacy heeft. Dit kan zijn thuis, bij familie en vrienden of op het toilet in openbare gelegenheden. Vooral invalidentoiletten zijn hiervoor uitermate geschikt.
Werkwijze vrouwen
- Was uw handen met water en zeep.
- Pak de katheter en maak/leg deze klaar voor gebruik.
- Spreid de grote en kleine schaamlippen en reinig het gebied met een nat doekje door een paar keer van voren naar achteren (richting anus) te strijken.
- De bovenste opening is de plasbuis.
- Spreid de schaamlippen en breng de katheter in.
- Houd het uiteinde van de katheter boven het toilet of de opvangbeker en laat de urine aflopen.
- Trek de katheter langzaam terug.
- Was uw handen met water en zeep.
Werkwijze mannen
- Was uw handen met water en zeep.
- Pak de katheter en maak/leg deze klaar voor gebruik.
- Schuif de voorhuid voorzichtig naar achteren en reinig de eikel met een nat washandje.
- Houd de penis omhoog richting uw buik. Breng de katheter in.
- Houd het uiteinde van de katheter boven het toilet of de opvangbeker en laat de urine aflopen.
- Trek de katheter langzaam terug. Houd de katheter hierbij omhoog. Schuif de voorhuid terug.
- Was uw handen met water en zeep.
Veel gestelde vragen
Hoeveel moet ik drinken?
Het is aan te bevelen om ongeveer 1½ tot 2 liter per dag te drinken. Als er een vochtbeperking door uw arts is aanbevolen dan moet u zich daar aan houden.
Gaan seks en katheterisatie samen?
Zelfkatheterisatie hoeft seksueel verkeer niet in de weg te staan. In het algemeen kunt u de blaas het beste vóór seksueel verkeer legen.
Kom ik er ooit vanaf?
Soms is zelfkatheterisatie een tijdelijke oplossing en blijkt de blaasfunctie zich spontaan te herstellen. Dit kunt u zien, doordat u steeds minder urine aftapt. In dat geval zou het aantal handelingen afgebouwd kunnen worden of eventueel gestopt, bespreek dit met uw arts of verpleegkundige. Bij sommige aandoeningen is geen spontaan herstel mogelijk. Dan zult u zelfkatheterisatie de rest van uw leven moeten toepassen.
Belangrijke tips
De katheter is voor éénmalig gebruik.
Ontlastingspatroon
Het is belangrijk dat u regelmatig ontlasting krijgt, zo kunt u de blaas makkelijker legen. Als u al een paar dagen geen ontlasting heeft gehad of het krijgen van ontlasting gaat moeilijker, eet dan voeding waarin veel vezels zitten, zoals volkorenbrood, zemelen, rauwe groenten of gedroogde vruchten. Beweeg en drink veel (gemiddeld 1,5 liter per dag, geen alcohol) en wacht niet te lang met naar het toilet gaan als u aandrang heeft.
Problemen met het inbrengen van de katheter
Als het niet lukt de katheter in te brengen, probeer dan eerst te ontspannen. Het is dan vaak de sluitspier die de doorgang belemmert. U kunt bijvoorbeeld een paar keer hoesten of wat lichte druk uitoefenen op de katheter zodat de sluitspier zich ontspant en u de katheter voorbij de sluitspier kunt schuiven.
Bloed bij het katheteriseren
Er kan wat bloed aan de katheter zitten na het katheteriseren of wat bloed in de urine, dit is vaak het gevolg van lichte irritatie. Meestal verdwijnt dit na enkele dagen. Blijf goed drinken. Bij aanhoudende klachten neem contact op.
Complicaties
Ondanks dat u schoon werkt, voldoende drinkt en regelmatig ontlasting hebt, kan het toch voorkomen dat u een urineweginfectie krijgt. Symptomen kunnen zijn: koorts, pijn bij het plassen, troebele urine, algemeen gevoel van niet lekker zijn en moeheid. Neemt u contact op met de polikliniek urologie.
Bericht van verhindering
Het is belangrijk dat u op tijd aanwezig bent. Als u op het afgesproken tijdstip verhinderd bent, vragen wij u dit zo snel mogelijk te melden op het secretariaat urologie op T 0187 60 71 90.
Uw afspraak
Afspraken kunt u zelf maken of wijzigen in uw patiëntenportaal;
mijn.vanweelbethesda.nl. Lukt dit niet of wilt u liever een medewerker spreken, bel dan op werkdagen tussen 8.30-12.30 en 13.30-16.30 uur met het afsprakenbureau op 0187 60 23 55. Voor bloedprikken bij het laboratorium hoeft u geen afspraak te maken.
Annuleren
Wilt u uw afspraak annuleren, doe dit dan
minimaal 24 uur van tevoren.
Digitaal voorbereiden op uw afspraak
In uw patiëntenportaal vindt u alle informatie om u voor te bereiden op uw afspraak. Lees vóór u naar het ziekenhuis komt deze informatie door en vul vragenlijsten in wanneer deze voor u klaar staan.
Meer informatie
Heeft u vragen of wilt u meer informatie? Kijk dan op onze
website of vraag het aan uw zorgverlener.
Vergoeding van uw zorgkosten
Niet alle zorg in het ziekenhuis wordt vergoed door uw zorgverzekeraar. U betaalt ook altijd de hoogte van uw eigen risico. Vraag vooraf bij uw zorgverzekeraar of uw behandeling in ons ziekenhuis vergoed wordt.