Wanneer een vrouw een pré-eclampsie of HELLP syndroom doormaakt, gebeurt er erg veel met en rondom haar. Niet alleen tijdens de ziekteperiode maar ook na de bevalling. Dit kost enige tijd om dit allemaal te verwerken.

Lichamelijke klachten na het doormaken van pré-eclampsie/ HELLP syndroom

Meestal houdt een vrouw die een van deze ziektebeelden heeft doorgemaakt geen blijvende, lichamelijke, schade over. De meest klachten verdwijnen na de bevalling weer, hoewel het soms tot een jaar kan duren voordat men zich weer helemaal in orde voelt. Dat de klachten lang blijven aanhouden, heeft te maken met herstel na ernstig ziek te zijn geweest.

Nieren en lever zullen meestal na enige tijd weer normaal gaan functioneren, hoewel soms tot weken of maanden na de bevalling nog lichte afwijkingen gevonden kunnen worden in het laboratoriumonderzoek. Het kan soms ook enkele maanden duren, voordat de bloeddruk weer de waarde heeft bereikt die je voor de zwangerschap had.

Een pré-eclampsie of HELLP syndroom patiënte dient, net als alle andere vrouwen die net bevallen zijn, te ontzwangeren. Dit duurt ongeveer een half jaar. Veel vrouwen met pré-eclampsie/HELLP syndroom bevallen d.m.v. een keizersnede en ook dit is van invloed op de lichamelijke toestand. Wel zijn vrouwen die pré-eclampsie/HELLP syndroom hebben doorgemaakt vaak langer moe dan na een gewone zwangerschap.

Psychische klachten na het doormaken van pré-eclampsie/HELLP syndroom

Het doormaken van deze ziekten kan soms psychische gevolgen hebben. Je bent tijdens je zwangerschap veel of ernstig ziek geweest, je baby is wellicht met spoed gehaald of is te vroeg geboren. Je kunt het gevoel hebben dat je in het begin geen binding voelde met je kindje, omdat je jezelf te ziek voelde. Als je kindje enige tijd in de couveuse moet blijven, zullen er met je baby vaak grotere en kleinere problemen zijn van medische, sociale en praktische aard. Al deze problemen komen nog eens bovenop de toch al matige lichamelijke toestand. Heen en weer reizen naar het ziekenhuis is heel vermoeiend voor de moeder die net opgenomen is geweest.

Het is daarom niet vreemd dat een moeder deze zware last niet zomaar kan dragen en zich gedurende langere tijd niet fit zal voelen. Al deze factoren kunnen er toe leiden dat je tot lang na de bevalling allerlei klachten blijft houden die kunnen variëren van moeheid, lusteloosheid of duizeligheid, tot concentratieverlies en een verminderd geheugen. Zo kunnen er in het begin veel zwarte gaten zijn; daarom is het aan te raden een dagboek bij te houden tijdens de opname en erna.

De chronologische informatie uit een dagboek kan zowel voor de moeder als de vader een ruggensteun vormen bij de verwerking van alles wat er gebeurd is. Het is belangrijk om in te zien dat deze klachten vrijwel nooit zuiver lichamelijk of zuiver psychisch zijn, maar meestal een combinatie van de hierboven beschreven factoren en uiteindelijk weer zullen verdwijnen.

In het dagelijks leven gaat er veel aandacht naar het kind, en de moeder houdt hierdoor vaak nauwelijks meer tijd over voor zichzelf en haar partner. Het is eigenlijk helemaal niet vreemd dat er (bij een van te voren meestal volstrekt gezonde vrouw) spanningen en psychische problemen ontstaan. Desondanks vinden veel vrouwen weinig begrip voor hun klachten, waardoor zij in hun omgeving en op het werk (dat ze vaak pas na lange tijd weer kunnen hervatten) problemen ondervinden.

De huisarts, de gynaecoloog of de kinderarts kan je hierin begeleiden. Contact met lotgenoten die iets dergelijks hebben meegemaakt biedt vaak een grote steun. De patiëntenvereniging Stichting HELLP-syndroom kan hierin bemiddelen.

Gevolgen voor de partner

Bij het doormaken van zwangerschapshypertensie of pré-eclampsie draait alles om twee personen: de moeder en het (ongeboren) kind. Voor de partner zijn deze ziekten, en vaak met name de opname in het ziekenhuis, ook heel ingrijpende gebeurtenissen; het gaat immers om twee mensen van wie hij houdt en waar hij zich (ernstig) zorgen over maakt.

Zo is er meestal sprake van een onverwachte omschakeling; het ene moment is hij samen met zijn vrouw bezig met de zwangerschap en de voorbereiding van het ouderschap, het volgende moment staat hij overal alleen voor. In de periode na de bevalling kunnen alle emoties die tijdens de ziekenhuisperiode onderdrukt worden, naar boven komen. Pas als moeder en kind aan de beterende hand zijn, is er ruimte voor de partner om aan de verwerking van zijn eigen gevoelens toe te komen.

De volgende zwangerschap

Veel vrouwen die pré-eclampsie/HELLP syndroom hebben gehad, zien op tegen een volgende zwangerschap. Zij hebben soms het vertrouwen in het eigen lichaam verloren. Daardoor zijn er nogal wat vrouwen die een volgende zwangerschap niet meer aandurven. Helaas is het vaak moeilijk het verloop van een volgende zwangerschap in te schatten.

Bij zeer ernstig pré-eclampsie/HELLP syndroom is er een kans op herhaling in een volgende zwangerschap. Het verloop is dan vaak minder ernstig. Een gesprek met de gynaecoloog voorafgaand aan een volgende zwangerschap geeft je informatie over wat je in een volgende zwangerschap kunt verwachten. De begeleiding van een volgende zwangerschap gebeurt door je eigen verloskundige, in nauw overleg met de gynaecoloog. Zo mogelijk kunnen er maatregelen genomen worden voordat je weer zwanger wordt.

Als je een keizersnede hebt gehad, heb je bij een volgende bevalling altijd een medische indicatie voor de bevalling.

Patiëntenorganisaties

Hieronder staan een aantal adressen van organisaties waarmee je contact kunt opnemen als je daaraan behoefte hebt.

Stichting HELLP syndroom
Postbus 636
3800 AP Amersfoort
T 0529 42 70 00
I www.hellp.nl

Vereniging van ouders van Couveusekinderen
Landelijk Secretariaat V.O.C.
Postbus 1024
2260 BA Leidschendam.
T 070 38 62 535
I www.couveuseouders.nl

Heb je nog vragen?

Neem dan contact op met je verloskundige of gynaecoloog.

Vergoeding zorg

De basisverzekering vergoedt zorg die moeder en baby voor, tijdens en na de bevalling nodig hebben. Dit betekent dat de kosten voor de verloskundige, gynaecoloog en kraamverzorgende vanuit de basisverzekering worden vergoed. Wel kunnen er kosten (deels) ten laste komen van het verplichte eigen risico. Ook zijn er zorgvoorzieningen en behandelingen waarvoor je een eigen bijdrage moet betalen. Denk hierbij aan geneesmiddelen, laboratoriumonderzoek, kosten voor vervoer of de verplichte eigen bijdrage voor kraamzorg. In je zorgpolis kun je lezen welke zorg je vergoed krijgt door je zorgverzekering. Het type zorgpolis bepaalt bovendien of je zelf een zorgaanbieder mag kiezen.