Binnenkort wordt u opgenomen in verband met een operatie aan uw stembanden, een zogenaamde microlaryngoscopie. Hier krijgt u informatie over de operatie zelf, de voorbereiding en de periode na de operatie.

Wat zijn stembanden?

De stem is een waardevol instrument, waarmee je kunt praten, zingen en nog veel meer. Stemgeluid ontstaat doordat uitgeademde lucht de stembanden in trilling brengt. Dit gebeurt alleen wanneer de stembanden goed gesloten tegen elkaar aanliggen. De toonhoogte verandert door de spanning van de stembanden en de spieren hier omheen te veranderen. Het stemgeluid wordt omgezet in verschillende klanken door bewegingen van de lippen, tong, gehemelte en keel. Enkele oorzaken van stemproblemen zijn: aangeboren afwijkingen, overbelasting, ontstekingen, een stilstaande stemband, knobbeltjes op de stembanden en irritatie door onder andere allergie, medicatie of brandend maagzuur.

Voorbereiding

Wat neemt u mee?

• Verzekeringsbewijs
• ID bewijs
• Afsprakenkaart

Nuchter zijn

Voor de operatie is het van belang dat u nuchter bent. Meer informatie leest u in “Preoperatieve screening en Anesthesie” (A10). Het is van belang dat u deze richtlijnen opvolgt.

Preoperatief spreekuur (POS-poli)

Ter voorbereiding op de operatie gaat u voorafgaand aan de operatie naar het preoperatief spreekuur. U ontvangt daar informatie over de anesthesie en de voorbereiding op de operatie. Meer informatie leest u in “Preoperatieve screening en Anesthesie” (A10).

Gebitsbeschermer

Bij de operatie wordt een buis gebruikt, die sterk tegen uw boventanden aandrukt. In zeldzame gevallen treedt, ondanks alle voorzorgen, een beschadiging van de boventanden op. Als u een zwak bovengebit heeft, kunt u de tandarts vragen om een goed passende gebitsbeschermer te maken. Deze gebitsbeschermer wordt
dan tijdens de kijkoperatie gebruikt.

Afspraak

U wordt door het secretariaat van de KNO schriftelijk opgeroepen voor de ingreep. Op de laatste vrijdag voor deze datum krijgt u schriftelijk bericht over het tijdstip waarop u deze dag wordt verwacht.

Medicijngebruik

Wilt u altijd een actuele medicijnlijst meenemen? Heeft u deze niet neem dan uw medicatie in de originele verpakking mee. Het is belangrijk dat uw arts op de hoogte is welke soort medicijnen u gebruikt. De anesthesist bespreekt dit uitgebreid met u tijdens uw bezoek aan de POS poli.

Vervoer

U mag de eerste 24 uur na een operatie niet zelf autorijden of fietsen. U bent de eerste 24 uur na het onderzoek, de behandeling of operatie ook niet verzekerd voor verkeersongevallen.

De dag van de operatie

Waar meldt u zich?

U meldt zich bij de receptie van de hoofdingang voor de dagopname. U heeft een bevestiging van de afspraak ontvangen waarop datum en tijdstip van opname staan vermeld. Als de opname is geregeld en u bij het Apotheek Service Punt (ASP) bent geweest voor controle van de medicatie, gaat u naar de afdeling dagbehandeling.

Ontvangst door de verpleegkundige

Op de dagbehandeling wordt u ontvangen door de verpleegkundige. Zij stelt u nog een aantal vragen over het nuchter zijn en het medicijngebruik. U krijgt een operatiejasje aan. De verpleegkundige geeft u alvast een pijnstiller. De verpleegkundige brengt u naar de operatiekamer.

De operatie

Tijdens een microlaryngoscopie bekijkt de arts met een microscoop uw keel, strottenhoofd en stembanden. De operatie vindt plaats onder algehele anesthesie (narcose) en duurt 15 tot 20 minuten.
Tijdens het onderzoek van uw keel, strottenhoofd en stembanden kan de KNO-arts eventuele afwijkingen opsporen. Ook is het mogelijk om kleine behandelingen uit te voeren. Bijvoorbeeld het verwijderen van een knobbeltje op de stembanden. Dit spreekt de arts vooraf met u door.

Wat gebeurt er na de operatie?

Na de operatie kan uw keel wat gevoelig zijn. Dit is van korte duur en verdwijnt vanzelf. Tijdens de genezing kan uw stem wat heser zijn door zwelling van de stembanden. Dit kan tot enkele weken duren.

Pijn

Meestal heeft u na deze operatie weinig pijn. U kunt wel een ‘rauw’ gevoel in uw keel hebben. Ook uw tong kan eventueel wat vreemd aanvoelen. Dit wordt veroorzaakt door de buis die de arts heeft gebruikt tijdens de operatie. U kunt eventueel Paracetamol nemen tegen de pijn.

Welke complicaties komen voor?

De complicaties bij een stembandoperatie zoals een nabloeding en benauwdheid komen zelden voor. Heeft u een gebit met kronen of bruggen, vertel dit dan aan de KNO-arts die u opereert. De arts kan daar dan rekening mee houden, zodat bij het inbrengen van de buis de kans op beschadigingen van uw gebit zo klein mogelijk is.

Adviezen voor thuis

Spreken

U mag één tot vijf dagen absoluut niet spreken, ook niet fluisteren. Als u fluistert, gaat u namelijk onwillekeurig toch gespannen spreken. Uw arts laat u na de operatie precies weten hoelang u niet mag praten.

Niet hoesten en schrapen

U mag niet hoesten en schrapen. Dit is schadelijk voor de gewonde stembanden en belemmert de genezing. Met hoesten en schrapen probeert u slijm of kriebel in de keel weg te werken. Dit gevoel komt echter snel weer terug. Het is beter om een slokje water te nemen of te neuriën (zoemen). Hierdoor gaat het slijm weg.

Eten

U mag gewoon eten.

Niet roken

Vermijd de eerste weken rokerige en stoffige ruimten. Het is ook beter om zelf niet te roken. Roken heeft een nadelige invloed op de wondgenezing van de slijmvliezen

Ademhaling

Veel mensen ademen door hun mond. Het is beter om door uw neus te ademen. U voorkomt daarmee dat uw keel uitdroogt, waardoor er minder kans is op ontstekingen en kriebel in de keel. Heeft u moeite met ademen door de neus, laat dit dan weten aan de arts of logopedist.

Uw stem

Na een periode van stemrust kan uw stem in het begin laag, schor of brommerig klinken. Dit is kort na een operatie normaal. Probeer geen hoge stem te forceren. Wanneer uw stem geen geluid geeft, kunt u beter even wachten met spreken. Gebruik zo nodig pen en papier.
Als u na enkele dagen gaat spreken, doe dit dan zo normaal mogelijk, met een ontspannen stem. Probeer geen krampachtig geluid te maken, wanneer u merkt dat het spreken niet zo goed gaat. Roepen en zingen kunt u het beste pas doen als uw spreekstem weer ‘gewoon’ is. De logopedist zal u hierin begeleiden.

Wanneer arts waarschuwen?

In de volgende gevallen moet u contact opnemen met uw KNO-arts:

• zwelling in de keel,
• problemen met eten en slikken,
• moeilijke ademhaling,
• koorts boven de 38,5ºC.

Bij spoed buiten kantooruren:

• Binnen 24 uur na ontslag uit het ziekenhuis, met de Spoed Eisende Hulp (SEH), T 0187 60 72 93.
• Na 24 uur met de huisartsenpost (HAP).

Naar huis

U kunt na de ingreep uw normale werkzaamheden hervatten. Zes weken na de ingreep komt u naar de polikliniek voor controle. Een afspraak hiervoor krijgt u mee. Als er weefsel is verwijderd stelt de KNO-arts u op de hoogte van de resultaten van het weefselonderzoek. Daarnaast bespreekt de arts het eventuele vervolgtraject met u en de begeleiding door de logopedist.