Wat is een beroerte of CVA?

Bij een herseninfarct, in de volksmond bekend als beroerte, verstopt een bloedpropje een bloedvat in de hersenen of slibt een bloedvat dicht. Afhankelijk van de ernst en de locatie kunnen er uitvalsverschijnselen optreden, zoals een verlamming aan een kant van het lichaam, problemen met het zicht of spraakproblemen.

Bij een hersenbloeding daarentegen ontstaat er een scheur in een bloedvat in de hersenen waardoor het bloed uit het bloedvat stroomt en zo beschadiging aan de hersenen veroorzaakt.

Oorzaken van een CVA

Er zijn een aantal risicofactoren die een herseninfarct kunnen veroorzaken. Deze worden onderzocht door middel van verschillende onderzoeken tijdens uw ziekenhuisopname:

• Hoge bloeddruk (hypertensie). Tijdens opname wordt uw bloeddruk regelmatig gemeten. Indien nodig krijgt u een bloeddrukverlagend medicijn.
• Verhoogd cholesterol (hypercholesterolemie). Het cholesterol wordt bepaald in het bloed; indien de waarde te hoog is krijgt u hier medicijnen voor.
• Suikerziekte (diabetes mellitus). Op vier momenten van de dag wordt middels een vingerprik uw bloedsuiker bepaald. Indien uw bloedsuiker verhoogd is, bestaat de kans dat u met medicijnen moet beginnen.
• Onregelmatige hartslag (atriumfibrilleren). Uw hartritme wordt gedurende de opname geobserveerd met hulp van een hartkastje. Soms komt het voor dat uw hartritme thuis na ontslag ook nog geobserveerd moet worden. In dat geval krijgt u een hartkastje (holter) mee. Als er een onregelmatige hartslag gemeten wordt, zijn speciale bloedverdunners nodig.
• Ongezonde leefstijl, inclusief weinig lichaamsbeweging, roken, alcohol, drugs, overgewicht en het eten van teveel bewerkte voeding met (geraffineerde) suikers. Tijdens opname en bij ontslag zullen hier adviezen over gegeven worden.

Daarnaast spelen leeftijd, geslacht en erfelijke aanleg een rol in het ontstaan van een CVA.

Onderzoeken

Tijdens opname zal zo snel mogelijk een CT-scan van de hersenen gemaakt worden om te beoordelen of u een CVA heeft doorgemaakt. Soms is de CT-scan niet duidelijk genoeg en kan er een MRI-scan gemaakt worden om de situatie beter te beoordelen.

In sommige gevallen zal een CT-scan van de bloedvaten in de hals gemaakt worden, om nauwkeurig vast te stellen of een bloedvat vernauwd of afgesloten is.

Behandeling herseninfarct

Soms is het mogelijk om met medicijnen via een infuus het bloedstolsel op te lossen: dit heet trombolyse. Het kan ook mogelijk zijn dat het bloedstolsel operatief verwijderd moet worden: dit heet trombectomie. U wordt hiervoor meestal overgeplaatst naar het Erasmus MC in Rotterdam.
Om de kans op herhaling van een CVA te verlagen wordt gestart met medicatie. Dit kan bestaan uit bloedverdunners, cholesterolverlagers en/of bloeddrukverlagers.

Behandeling hersenbloeding

Een bloeding in de hersenen stopt in de meeste gevallen vanzelf. Het is wel belangrijk indien u bloedverdunners gebruikt, het gebruik hiervan direct te stoppen. Als de bloeddruk te hoog is, is het belangrijk deze direct te verlagen om toename van de bloeding te voorkomen. Op de CT-scan kunnen de radioloog en neuroloog zien of de bloeding is opgetreden door een onderliggende oorzaak (bijvoorbeeld een aangeboren afwijking van een bloedvat). Zo niet, wordt in sommige gevallen een aantal maanden na ontslag een MRI-scan gedaan om te zoeken naar de oorzaak.

Tijdens de opname

Na de acute opvang op de Spoedeisende hulp zult u opgenomen worden op de neurologie afdeling. U komt te liggen op de stroke-unit; dit is de beroerte-eenheid. Hier werken neurologen, stroke-care verpleegkundigen, fysiotherapeuten, logopedisten en ergotherapeuten nauw samen om u in kaart te brengen. De verpleegkundige meet de eerste 24 uur regelmatig uw bloeddruk, polsslag, bewustzijn, kracht en klachten. Bij afwijkingen/achteruitgang zal er direct gehandeld worden door verpleegkundige en neuroloog.

Een sliktest wordt afgenomen om te kijken of u zich niet verslikt. Indien dit wel het geval is, zal er een aangepast dieet worden ingezet of indien slikken helemaal niet mogelijk is, wordt er een sonde geplaatst zodat u hierdoor toch vocht en voeding binnen kunt krijgen.

Na een herseninfarct is er een kans dat u moeite heeft om spontaan te plassen. Als het nodig is, wordt er een (tijdelijke) blaaskatheter bij u geplaatst.

Ontslag

Indien u medisch klaar bent voor ontslag, bepaalt het team van de stroke-unit welke zorg u nodig hebt. Er wordt gekeken of u naar huis kunt (met of zonder thuiszorg) of dat het nodig is om elders te gaan revalideren.

Ongeveer 4 weken na ontslag uit het ziekenhuis wordt een afspraak voor u gemaakt met de verpleegkundige van de CVA nazorgpoli in ons ziekenhuis. Indien u naar een revalidatiecentrum of verpleeghuis gaat, zal deze afspraak later plaatsvinden. Ook wordt u aangemeld voor een CVA huisbezoek. De uitleg hierover leest u verderop in deze folder.

Wat doet de CVA verpleegkundige?

Na ontslag uit het ziekenhuis komt u bij de CVA verpleegkundige. Het eerste gesprek is gericht op uw dagelijks functioneren, het geven van voorlichting en bespreken van uitslagen en onderzoeken tijdens uw ziekenhuisopname. Eenmaal thuis worden de problemen en gevolgen van een beroerte pas echt duidelijk. U kunt geconfronteerd worden met lichamelijke en emotionele beperkingen. Soms ontstaan er vragen over aanpassingen of voorzieningen die u nodig heeft.

De CVA verpleegkundige neemt met u de gevolgen van het CVA door op lichamelijk, cognitief en emotioneel vlak. Indien noodzakelijk kan zij u doorverwijzen naar andere paramedici/therapeuten om u te ondersteunen bij de gevolgen of klachten die u nog ervaart.

Ook als u niet direct problemen ervaart kan de CVA verpleegkundige wellicht iets voor u betekenen door het geven van praktische tips en voorlichting. Er wordt nogmaals een bloeddruk, lengte en gewicht gemeten en er wordt informatie gegeven over de wetgeving m.b.t. autorijden. De CVA nazorgpoli is nadrukkelijk ook bedoeld voor partners of directe naasten van een CVA patiënt.

CVA verpleegkundige:

Michelle van Dis - Wijnands
Telefoon: 0187 – 60 72 80
E-mailadres: cvaverpleegkundige@vanweelbethesda.nl

CVA huisbezoek

Bij ontslag naar huis wordt u aangemeld voor een huisbezoek door een CVA nazorgverpleegkundige van Careyn. Dit zijn verpleegkundigen die gespecialiseerd zijn in de zorg aan CVA patiënten en hun naasten. Ze zijn werkzaam in de regio’s Voorne Putten en Goeree-Overflakkee. Zij nemen meestal binnen tien werkdagen na uw ontslag telefonisch contact met u op en maken desgewenst een afspraak voor een huisbezoek.

Een CVA kan veranderingen met zich meebrengen op lichamelijk, emotioneel en sociaal gebied. Thuis kunnen zich problemen openbaren die in het ziekenhuis of tijdens revalidatie nog niet opgemerkt zijn. Tijdens het huisbezoek beantwoorden zij uw vragen en hebben ze, indien nodig, overleg met neuroloog, CVA verpleegkundige, paramedici of huisarts. Als blijkt dat er specifieke hulp nodig is, kunnen zij u helpen met het inschakelen hiervan.

Wat moet ik doen als de klachten terugkomen?

Als de klachten na enkele minuten niet verdwijnen is het belangrijk zo snel mogelijk 112 te bellen. Als de klachten na enkele minuten vanzelf voorbij gaan, neemt u diezelfde dag nog contact op met de huisarts of huisartsenpost (buiten kantoortijden).

Risicofactoren en leefstijl

Bij hart- en vaatziekten kunnen veel oorzaken een rol spelen. Aan sommige oorzaken kunt u niets doen, zoals erfelijkheid. Andere risicofactoren kunt u wel zelf beïnvloeden. Voorbeelden zijn roken, ongezond eten, regelmatig alcohol drinken, weinig bewegen, hoge bloeddruk, hoge suikerwaarden in het bloed, medicatie niet of onjuist innemen en overgewicht. Gezonder leven en leefstijl veranderen kan een lastige opgave zijn. Het is belangrijk dat u een manier kiest die bij u past. Uw zorgverleners kunnen u hierbij begeleiden en gericht adviseren.